Deficitaire ontbinding en vereffening
Wat is een deficitaire ontbinding en vereffening?
Bij een deficitaire vereffening van een vennootschap wordt de vereffening met akkoord van de schuldeisers – en dus zonder een faillissement – afgesloten met een tekort. De schuldeisers zullen hierbij – met hun expliciet akkoord – niet geheel of slechts voor een deel worden terugbetaald. Een vereffening is dus deficitair indien het aanwezige actief (bezittingen) niet volstaat ter aanzuivering van het passief (schulden).
Een vereffening is deficitair indien uit de rekeningen van de vennootschap blijkt dat niet alle schulden kunnen worden terugbetaald. Het aanwezige actief volstaat dus niet om het passief aan te zuiveren en het gevaar bestaat dat de ene schuldeiser prioritair wordt terugbetaald ten nadele van een andere schuldeiser. De vereffenaar heeft dan ook de belangrijke taak om de schuldeisers uit te betalen overeenkomstig de wettelijk voorziene rangregeling. Precies om die reden is niet elkeen geschikt om als vereffenaar op te treden in een deficitaire vereffeningsprocedure. In het verleden werden vereffenaars reeds aansprakelijk gesteld wegens de fouten begaan in de uitbetaling van schuldeisers.
Wat zijn de wettelijke regels van een deficitaire ontbinding en vereffening?
De wetgever heeft dan ook terecht gemeend de deficitaire vereffening anders te moeten benaderen dan de niet-deficitaire vereffening en heeft de deficitaire vereffening met de invoering van het Wetboek Vennootschappen en Verenigingen (hierna WVV) ook voor het eerst wettelijk verankerd.
Gezien het deficitair karakter van deze vereffening, kan de deficitaire vereffening ook worden beschouwd als een insolventieprocedure (net zoals ook faillissement, collectieve schuldenregeling en gerechtelijke reorganisatie aparte insolventieprocedures zijn). De deficitaire vereffening heeft als finaliteit dat de vennootschap in vereffening uit het rechtsverkeer verdwijnt nadat de schulden maximaal werden terugbetaald door de vereffenaar.
De regels van ontbinding en vereffening van vennootschappen zijn van dwingend recht, hetgeen betekent dat ze onmiddellijk van toepassing zijn, ook op vennootschappen die nog niet zijn ‘omgezet’ overeenkomstig het WVV. De vennootschap kan deze dwingende regels ook niet naast zich neerleggen.
Opgelet, de regels van ontbinding en vereffening van vennootschappen zoals voorzien in het WVV zijn niet toepasselijk op de maatschap.
Kan een vennootschap worden ontbonden zonder een (deficitaire) vereffeningsprocedure te voeren?
Het vennootschapsrecht voorziet dat vennootschappen kunnen worden ontbonden zonder deze te vereffenen in specifieke gevallen. De meest gekende gevallen zijn de fusies en splitsingen.
Fusie door overneming is de rechtshandeling waarbij het gehele vermogen van één of meer vennootschappen, …, als gevolg van ontbinding zonder vereffening op een andere vennootschap overgaat ….
Met andere woorden, in deze gevallen houden vennootschappen op te bestaan zonder dat er een vereffeningsprocedure wordt gevoerd. Bijgevolg kan er ook geen sprake zijn van een deficitaire vereffening. Het lot van de schulden van vennootschappen betrokken bij onder meer een fusie of (partiële) splitsing wordt specifiek geregeld in het WVV .
De zogenaamde procedure in één akte (zie verder ook “turboliquidatie”) of de gerechtelijke ontbinding met onmiddellijke sluiting worden niet als een ontbinding zonder vereffening beschouwd. Bij onmiddellijke sluiting van de vereffening is het de bedoeling dat bepaalde vereffeningsregels van toepassing zijn zoals bijvoorbeeld deze aangaande de heropening van de vereffening.
Ingeval van ontbinding met vereffening dienen we een onderscheid te maken tussen diverse vormen van ontbinding met vereffening
- de gewone vrijwillige ontbinding door een besluit van de algemene vergadering;
- de ontbinding van rechtswege, als gevolg van een door de wet omschreven feit of gebeurtenis;
- de gerechtelijke ontbinding met aanwijzing van vereffenaars als gevolg van een gerechtelijke beslissing;
In elk van bovenstaande gevallen kan de vereffening een deficitair karakter vertonen. Weze in dit verband opgemerkt dat de ontbinding steeds de afsluiting van het boekjaar tot gevolg heeft.
Bijstand nodig in deze procedures?
Ons kantoor kan u bijstaan in deze kwestie.